De collecties

De collectie Dr. Herrmann Klumpp

Lyonel Feininger
Gelmeroda
1920
Houtsnijwerk
© VG Bild-Kunst, Bonn 2019

Informatie over de collectie Dr. Hermann Klumpp vindt u hier.

 

Deutsche Stiftung Denkmalschutz

Conrad Felixmüller
Drie vrienden
1919
Houtsnijwerk
© VG Bild-Kunst, Bonn 2019

De galerij beschikt naast het unieke bestand van Lyonel Feininger nog over een beroemde langdurige bruikleen van de Duitse stichting voor monumentenzorg. Deze omvat ongeveer 100 werken van kunstenaars van klassieke moderne kunst als Emil Nolde, Erich Heckel, Ernst-Ludwig Kirchner, maar ook de cyclus ‘Friedericus Rex’ van Lovis Corinth. Met deze langdurige bruikleen krijgen ook de tijdgenoten van Lyonel Feininger in de collectie een prominente betekenis.

Deelstaat Saksen-Anhalt

Lyonel Feininger
Gele dorpskerk 3
1930
Drukplaat uit hout
© VG Bild-Kunst, Bonn 2019

Met middelen van de deelstaat Saksen-Anhalt lukt het in 2014 een originele drukplaat van Feininger te kopen. De ‘Gele dorpskerk 3’ werd in 1930 gesneden en in 1931 gedrukt. Een van deze oorspronkelijke prenten had de sponsorende vereniging reeds gekocht en de galerij in langdurig bruikleen ter beschikking gesteld. De herdruk is door een schenking van een persoon uit Quedlinburg in het bestand gekomen. De drie facetten van een werk vormen een kunsthistorisch uniek ensemble en documenteren tegelijkertijd een voorbeeldig burgerlijk cultureel engagement voor een museum. De serie van drie wordt gepresenteerd in de permanente tentoonstelling Lyonel Feininger.

Sponsorende vereniging

Lyonel Feininger
Verregend!
Uit: Das Narrenrad Album voor vrolijke fietsfoto’s, uitgeverij ‘Das Narrenschiff’, Berlijn 1898, p. 26
© VG Bild-Kunst, Bonn 2019

Alle aankopen van de sponsorende vereniging voor de Lyonel-Feininger-Galerie worden als langdurige bruikleen in het bestand van het museum geïntegreerd. Het gaat daarbij naast werken van Feininger voornamelijk om werken van kunstenaars en kunstenaressen aan wie bijzondere tentoonstellingen waren gewijd. Het concept heeft als doel de specifieke presentaties ook in het bestand te documenteren, zodat de collectie stuk voor stuk als een werken-archief haar algemene manier van werken afbeeldt.

Uit privébezit

Lyonel Feininger
Dorp Thüringen (Mellingen)
1949
Olie op linnen
© VG Bild-Kunst, Bonn 2019

Dit schilderij is een belangrijke referentie voor het late werk van Feininger dat in de collectie Dr. Hermann Klumpp niet is vertegenwoordigd.

Uit privébezit

Ludwig Rauch
Nog een leven, Wittstock
2002
Fotografie op alu-dibond

 

 

„Karl Völker-Stiftung“

Karl Völker
Demonstraties II
1924
Drukplaat uit hout

Een uitzonderlijke bestandsaanwinst vormt de ‘Karl Völker-Stiftung’. Het gaat hierbij om drukplaten en etsplaatsen van de kunstenaar Karl Völker (1889-1962), die tot de belangrijkste vertegenwoordigers van de klassieke moderne kunst in Saksen-Anhalt behoort. Het convoluut van meer dan 150 objecten werd in 2014 aan het museum overgedragen. De schenking werd in een bestandscatalogus gedocumenteerd. Tegelijkertijd werd met deze schenking een nieuwe focus op de collectie gelegd. Hij vergroot het begrip ‘prentgrafiek’ door ook objecten van het ambachtelijke voorstadium voor grafiek, als drukplaten of geëtste platen mee te rekenen tot het scala van de verzameling.

Hiroyuki Masuyama
Ochtendnevel in de bergen (naar Caspar David Friedrich, 1808)
2007
LED-lightbox
Aankoop door de culturele stichting Kulturstiftung Saksen-Anhalt in 2017

De betrekking tot werken uit de kunstgeschiedenis voert Hiroyuki Masuyama (*1968) naast Joseph Mallord William Turner (1775–1851) ook aan Caspar David Friedrich (1774–1840) uit. In duizenden kleinste opnamen fotografeerde Masuyama de originele schouwplaatsen en compileerde zijn ‘schetsen’ tot perfecte beeldmaskers als het in 2017 gekochte werk ‘ochtendnevel in de bergen’. De in de lichtkast gepresenteerde aanzichten stralen over het referentieschilderij en vergroten zo de dimensie daarvan. Uitgangspunt is steeds de reis naar de plaatsen van de motieven, om het heden en verleden als vormen van de verschillende vervaardiging daarvan zichtbaar te maken. De zo versmolten ruimte en tijdlevels onderstrepen: Kunst heeft altijd maar een tegenwoordige tijd. Het is die tijd, waarin het denken daarover plaatsvindt.

Schenking Sabina Grzimek

De beeldhouwster Sabina Grzimek (*1942) kijkt terug op het creëren van meer dan 50 jaar. Haar beelden omvatten alle klassieke genres, van het portret naar kleine beelden tot ensembles met meerdere figuren in een stedelijke ruimte en ze hebben hun intocht gevonden in prominente collecties.

Het is minder bekend dat de kunstenares parallel naast de sculpturale aspecten van haar werk een omvangrijk grafisch en artistiek werk heeft ontplooid. Ongeacht op welk genre ze zich richt, centraal in haar artistieke denken staat de vraag, wat er met de middelen van kunst nog kan worden gezegd over de mens, wanneer hij wordt gekenmerkt door ideologieën, consumptie en vervreemding van de natuur en verdwijnt in de visuele werelden van de massacultuur. Deze existentialistische benadering is geworteld in een opvatting van moderniteit die de laatste verbinding met de zichtbare wereld niet had opgegeven en die de crisis van de objectieve bemiddeling van de wereld tot zijn eigen thema maakte. De impuls om de menselijke figuur toch als onmisbaar te beschouwen, wordt gevoed door de overtuiging dat de sociale onherkenbaarheid van geïndustrialiseerde mensen niet tot de bodem van het zelfbewustzijn mag doordringen. Deze oergrond is het menselijk lichaam, dat als spirituele kunstfiguur de respectieve wereldrelatie van een samenleving in relatie tot elk individu kan brengen. Ook het grafische werk van de beeldhouwster begint hier.

Bij wege van de tentoonstelling ‘Sabine Grzimek. Aus den Zeiten. Radierungen und Übermalungen’ van 16.09.2017 tot 09.01.2018 in de Feininger-Galerie schonk de kunstenares het museum alle 129 werken op papier die in de tentoonstelling werden getoond.

 

De kopergravures van de werelderfgoedstad Quedlinburg

Op 11 oktober 2017 werd tussen de commune Quedlinburg en de culturele stichting Kulturstiftung Saksen-Anhalt een coöperatieovereenkomst gesloten. Onderwerp daarvan is de wetenschappelijke bewerking van de collectie kopergravures in Quedlinburg door de Lyonel-Feininger-Galerie, die als ‘museum voor grafische kunsten’ het meest voor de hand liggende instituut is, voor de omvattende museale verzorging van een dusdanige collectie. Het bestand van ongeveer 5.000 prenten uit drie eeuwen moet in de vorm van een langdurig project door beide kanten ook door het verkrijgen van subsidies voor het grootscheepse onderzoek worden bespoedigd. Tegelijkertijd ziet de coöperatie zichzelf als een wenk aan de regio en het land om met steeds minder middelen op zoek te gaan naar partnerschappen, die helpen om de kunstschatten ter plaatse openbaar te maken. Met regelmaat wordt onder de titel ‘Meesterwerken. De collectie kopergravures van de werelderfgoedstad Quedlinburg’ een kabinet expositie ingericht, die bepaalde bewerkte delen van de collectie presenteren.